مقدمه مترجم 11
2 مقدمه مؤلف 12
3 فصل اول 22
4 تعريف وسيله، و بحث و بررسى مؤلف در تعريف آن 24
5
رد بر كلام مؤلف دربارهى توسل به جاه ومنزلت و....و اثبات بدعت
27 بودن آن
6 كلام مؤلف در مورد توسل آدم به پيامبر و بيان مفاهيم حديث 32
7 توسل يهود به پيامبر قبل از رسيدن ايشان به نبوت و بيان كذب آن 46
8
حديث توسل شخص نابينا به دعاى پيامبر در قيد حيات ايشان و
49 بيان آن
9
روايت تعلل و مماطله كردن عثمان بن عفان در اجابت عثمان بن
56 حنيف بسيار ضعيف و باطل ومنكر مىباشد
10
آثارى كه رفع گرفتگى پا در اثر ذكر حبيب در آن ذكر شده است، و
57 عدم آگاهى نويسنده به اين اثرها از لحاظ روايت و درايت
11
ذكر نويسنده احاديثى كه در آن دعاى خاص براى كسى كه در بيابان
62 راه را گم كرده است و تخريج اين احاديث و رد بر كلام مؤلف
12 رد بر گمان مؤلف كه پيامبر د%D� دعايشان به جبريل توسل كرده است 69
13 رد سخنان مؤلف مبنى بر توسل عمر به عباس 71
14
حديث قبر فاطمه بنت اسد و توسل پيامبر به گذشتگان و بيان
73 جهالت و گمراهى نويسنده در ذكر و تخريج اين احاديث

٤ مفاهيم اساسى اسلامدرپرتو قرآن و سنت
عنوان

15
حديث مردى كه پيامبر را در سال قحطى بعد از وفات ايشان
ندا كرد و بيان ضعف اين حديث و توجيه سخنان ابن كثير و ابن
حجر

77

16 دروغ بستن مؤلف به ابن حجر 80
17
حديث «أسألك بحق السائلين عليك» و تخريج اين حديث و مناقشه
84 آن از لحاظ روايت و درايت
18 رد بر گمان مؤلف كه تبرك همان توسل به آثار پيامبر ميباشد 88
تقديم و جلو انداختن بني اسرائيل تابوت را در جنگهايشان و باطل 19
89 بودن استدلال نويسنده به اين كار از لحاظ دليلي (نقلي) و عقلي

20
بيان اينكه حديث دارمي در مورد باز شدن روزنهاي از قبر پيامبر به
طرف آسمان براي نازل شدن باران باطل بوده و سند آن به شدت
ضعيف ميباشد، و ذكر قول ابن تيميه كه اين حديث دروغ ميباشد
93

21
بررسي و مناقشه داستان عتبي و توجيه كار كسي كه اين داستان را
95 ذكر كرده است و بيان ضعيف بودن سخن نويسنده از لحاظ علمي

22
ذكر مؤلف اسم بعضي از افرادي كه آثار و احاديث ضعيف را در
مورد توسل روايت كردهاند، و رد بر سخن مؤلف كه ميگويد: آنها
به پيامبر توسل ميكردند

99

23
رد بر افتراء مؤلف مبني بر اينكه طلب غوث و كمك از افراد مقرب
و صالح در هنگام سختيها امري است كه همهي انبياء و پيامبران بر
آن اجماع كردهاند و خداوند آنرا مقرر دانسته است

103

24 تحريف نويسنده در نقل قول از شيخ الإسلام براي اثبات رأيش در 105

عنوان
مورد توسل و رد بر اين تحريف
25
حديث «عرض الأعمال عليه» و مناقشهي آن از لحاظ روايت و رد
108 بر استدلال به اين حديث

26
افتراء و دروغ بستن مؤلف به امام محمد بن عبدالوهاب مبني بر
اينكه ايشان توسل بدعتي را انكار نميكنند و بيان جهل مؤلف به
روش امام در دعوت

113

27
رد بر سخن مؤلف كه ميگويد: توسل محصور به آن نطاق تنگي
نيست كه اهل سنت گمان ميكند كه منظور او از نطاق تنگ حصر
توسل بر أسماء و صفات خداوند و عملهاي نيك ميباشد

115

28 فصل دوم 117
29 شرك در ميان قوم نوح 118
30 شرك در ميان قوم ابراهيم 120
31
اصل و اساس شرك بعد از قوم نوح و ابراهيم، نتيجهي شرك و
122 فلسلفهي اين دو قوم ميباشد
32 شرك در ميان عربها 122
33 دخول شرك به امت پيامبر از طريق گروه باطنيها 124

34
سخن مؤلف در مورد اينكه آنچه را كه خداوند در قرآن از مشركين
و اقرار آنها به ربوبيت خداوند حكايت ميكند، اين اقرار آنها جدي
و از روي ايمان نبوده است

129

35
توحيد ربوبيت و الوهيت و بيان تفاوت بين اين دو نوع توحيد، و
134 اقرار مشركين به توحيد ربوبيت غير از توحيد الوهيت

٦ مفاهيم اساسى اسلامدرپرتو قرآن و سنت
عنوان
36 دليل از قرآن مبني بر اقرار مشركين به توحيد ربوبيت 135
37 دليل از سنت مبني بر اقرار مشركين به توحيد ربوبيت 143
38 اشعار عرب مبني بر اقرار آنها به ربوبيت خداوند 146
39
مسألهي مجاز عقلي و رد بر احتجاج نويسنده به مجاز عقلي در جايز
147 دانستن شرك اكبر
40
رد بر اعتقاد نويسنده كه مشرك كسي است كه در ربوبيت شرك
151 بورزد، ولي سببيت و توسل نزد مؤلف شرك نميباشد
41
رد بر سخن مؤلف كه ميگويد: «نميتوان مؤمنين را به سبب نسبت
154 دادن چيزي به غير خدا تكفير كرد»
42
اعتقاد مشركين امروزي به اينكه صاحبان قبرها و مشايخي كه
155 ميپرستند در كون دخل و تصرف دارند

43
سخن نويسنده در مورد پيامبر كه ميگويد: «ايشان همه به
امتش عنايت دارد و در شؤون امتش با اجازهي خداوند دخل و
تصرف دارد و به احوال امتش آگاه است». و بيان اينكه اين اعتقاد
شرك در ربوبيت است

156

44
جايز دانستن نويسنده كه از پيامبر شفاء و قضاي دين طلب شود، به
157 دليل مجاز عقلي در فهم او از شرك
45 مسألهي مجاز و اينكه آيا در لغت مجاز وجود دارد يا نه؟ 162
46 فصل سوم 165
47
معناي لغوي شفاعت، و آنچه در قرآن از شفاعت منفيه و مثبته آمده
166 است

عنوان
48 معناي شفاعت منفيه 168
49
بر خداوند براي پيامبران † چنين حقي نيست كه هر دعايي بكنند
171 خداوند آنرا استجابت كند و ذكر دلائل آن
50 معناي شفاعت مثبته 175
51 شفاعت پيامبر اكرم 178
52 جايز دانستن مؤلف طلب شفاعت از پيامبر به غير ايشان و رد بر آن 182
53
گمراه كردن و تلبيس نويسنده با قرار دادن شفاعت به گونهاي كه
187 شفاعت مطلقا به پيامبران و مؤمنين داده شده، از طريق تواتر معنوي
54
رد بر قول نويسنده مبني بر اينكه دعا كردن و طلب كردن از اموات
193 مأذون فيه و مقدور عليه ميباشد
55
تناقض مؤلف و گمراه كردن او در تقرير اينكه شفاعت اگر در دنيا
201 نيز طلب شود، بر شفاعت اخروي محمول خواهد شد
56
جهل نويسنده به معتقد اهل توحيد و سنت، و احتجاج او به زنده
204 بودن شهداء

57
بزرگ بيني و خودبيني نويسنده و گمان او بر اينكه شؤون ارواح را
ميداند و جزم و يقين او به اينكه كساني را كه ندايش كنند اجابت
ميكند و كسي را كه از او طلب كمك كند، كمك خواهد كرد،
همانند زندهها بلكه با عظمتتر

206

58
رد سخن فاسد نويسنده در مورد حديث ابن عباس «إذا سألت
210 فاسأل االله» (هر گاه كه مسألت داشتي، فقط از خدا طلب كن)
59 جايز دانستن مؤلف شرك را در كلام كسي كه بگويد: اي رسول خدا از 219

٨ مفاهيم اساسى اسلامدرپرتو قرآن و سنت
عنوان
شما ميخواهم كه چشمم را به من باز گرداني و يا اينكه بلا و مصيبت
از ما دور شود يا اينكه بيماريم را شفا دهي و مانند اين سخنان

60
رد بر سخن نويسنده بر حديثي كه از پيامبر روايت ميشود (إنه
لايستغاث بي وإنما يستغاث باالله) همانا از من طلب كمك نخواهد
شد بلكه فقط از خداوند طلب كمك خواهد شد

223

61
بيان تنقص نويسنده از شأن ابوبكر صديق  در شرحش بر اين
224 حديث
62 فصل چهارم 225
226 تكفير 63
64
از كتب فقهي از مبحث مرتب نقل ميكنيم كه مسلمان چه بسا به
232 سبب بعضي امور كافر شود
65 از اهل علم كافر بودن عبادت كنندگان قبرها را نقل ميكنيم 238
66 سبب پنهان ماندن اين حكم از برخي علماي معاصر 251
67
رد بر سخنان نويسنده مبني بر اينكه در اين امت شرك نخواهد بود و
257 خصوصا در جزيرة العرب
68 فصل پنجم تبرك 261
69 معناي لغوي تبرك و آياتي دربارهي تبرك 262
70 بركت از خداوند است، و طلب بركت از غير خدا جايز نيست
71 بركت دو نوع است: خاص و عام
72 تقسيم بركت خاص به بركت ذات و بركت عمل و دليل آن
73 بركت خاص و ملازم به ذات پيامبر و انبياء چه بسا بركتش به ذوات

عنوان
نيز متعدي گردد
74
بركت خاص به اماكن عبادت و صفات، بركتش به عين تعدي پيدا
نميكند بلكه با عمل تعدي ميكند
75 تبرك به رسول اكرم 271
76 تبرك به ذات انسانهاي صالح و نيكوكار 274
77 رد برخي از آراء نويسنده در مسألهي تبرك 280
78 فصلي در بيان معناي منتسب شدن به سلف 282
79 فصل ششم 290

80
باور و اعتقاد نويسنده به اينكه پيامبر به هيچگونه بيماري دچار
نميشود، مگر آن بيماري كه موجب تنقص از مقام و منزلت پيامبر
نشود، مانند بيماريهاي خفيف، و رد بر اين باور و اعتقاد

290

81
متهم كردن نويسنده داعيان و دعوتگران به عقيدهي سلف را به
291 تفرقهي بين امت، در حالي كه او به اين اتهام مستحقتر است
82 لفظ سلف به چند معنا اطلاق ميشود 294
83
متهم كردن نويسنده، صحابه را به بحث در آنچه كه ضررش بيشتر از
295 نفعش ميباشد، با ملزم شدن به مذهب اشاعره
84
گمراه كردن و دروغ گفتن نويسنده در نقل قول از ابن تيميه و تقليد
299 از يك اشعري معاصر
85 تلبيس و اشتباه نويسنده بين ابوحيان توحيدي و ابوحيان اندلسي 301
86
باور و اعتقاد نويسنده به اينكه غلو در حق پيامبر جائز است
304 مگر اينكه غلو به جايي برسد كه پيامبر فرزند خداوند و يا اصل

مفاهيم اساسى اسلامدرپرتو قرآن و سنت

١٠
عنوان
و اساس دانسته شود

87
قول شارحين البرده موافق است با قول صاحب كتاب كه قدر و
منزلت آن از جميع آياتي كه به او رسيده است بالاتر است، و قول
باجوري اين است كه حتي از قرآن نيز بالاتر است

309
310
88 پايان (خاتمه) 311

 بیان آموزه‌های توحیدی اسلام و راه‌های دوری از شرک و خرافه است. اثر حاضر، در واقع، پاسخی است به کتاب «مفاهیم یجب ان تصحح» نوشته محمد بن علوی مالکی. در کتاب مذکور، مسلمانان به انواع شرک و قبر پرستی و توسل تشویق شده‌اند و برای هر کدام از این اعمال شرک آمیز، حسنات و ثواب‌های متعددی ذکر شده است. اما علامه صالح بن عبدالعزیز در کتاب حاضر، دروغ بودن ادعای مالکی را با استفاده از آیات الكتبانی قرآن کریم و سنت پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم نشان داده است، وی در آغاز با استفاده از منابع متعدد، معنی و مصداق «وسیله» را ذکر می‌کند و در ادامه مسایلی را درباره توحید ربوبیت و الوهیت توضیح می‌دهد تا نشان دهد که برداشت شیعی از این عبارت‌ها و مفاهیم تا چه اندازه با حقیقت آنها تفاوت دار او در ادامه به بحث شفاعت پرداخته و سپس مفهوم تکفیر را توضیح می‌ده کتاب با بحث درباره تبرک و انواع آن و معنی سلف و سلفی بودن به پایان می‌رس