Hamd alemlerin rabbi Allah içindir. Peygamberimiz Muhammed’e, ailesine
ve ashabına salât ve selam olsun. Yüce Allah insanların hidayeti için Kur’an’ın
indirildiği ay olan Ramazan ayını bir mağfiret mevsimi yapmış, o aya şahit olan
herkese oruç tutmasını emretmiştir. Oruç tıpkı bize farz olduğu gibi bizden
öncekilere de farz kılınmıştır. Nitekim Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “Ey
iman edenler! Sizden öncekilere yazıldığı gibi sizin de üzerinize oruç (farz olarak)
yazıldı. Umulur ki korunup sakınırsınız.” (2/Bakara-183) Yüce Allah bu âyette

orucun farz kılınmasının hikmetini beyân ederek: “Umulur ki korunup sakınır-
sınız” buyurmaktadır. Oruç kişiyi, dünya hayatında kötülüklere karşı ahirette de

cehenneme karşı koruyup muhafaza eder. Nitekim Rasûlullah Sallallahu aleyhi
vesellem: “Oruç cehenneme karşı bir kalkandır” buyurmuştur. Oruç, İslam’ın

kendisi ile ayakta durduğu beş temel rükünden de birisidir. Yüce Allah bir ha-
dis-i kudsî’de: “Oruç benim içindir, mükafatını ben veririm” buyurmaktadır.

Orucun Allah katındaki bu faziletlerinden ve yüksek değerinden dolayı oruç ayı
olan Ramazan bütün ümmet tarafından tarih boyunca benzersiz bir coşku ve
sevinçle karşılana gelmiştir. Ramazanlar birçok kimse için hayatlarının dönüm

noktası olmuş, her türlü günahtan tevbe etmelerine salih ve muttakilerden ol-
malarına sebep olmuştur. Bu sebeple birçok ilim adamı Ramazan ayı, orucun

hükümleri ve faziletleri, orucu ifsad eden şeyler gibi konularda büyüklü küçüklü
sayısız kitaplar kaleme almışlardır. İmkânların çokluğuna rağmen cehaletin

yaygınlaştığı günümüzde ilmi insanlara kolaylaştırılmış bir şekilde sunma gayre-
tiyle yayınevimiz uzunca araştırmalar ve tetkikler neticesinde oruç ve Ramazan

ile ilgili yüzlerce kitap içerisinden “Kitap ve Sünnetten Delilleri ile Sorulu Ce-
vaplı Oruç İlmihali” isimli bu eseri seçmiş ve siz okuyucularımızın beğenisine

sunmuştur. Bu eser;
1.Fıkıh ve hadis ilimlerinde otorite olan, taklitçilikten uzak, deliller gereğin-

KUR'AN VE SÜNNETTEN DELİLLERİ İLE SORULU CEVAPLI ORUÇ İLMİHALİ | 8

ce fetva veren zamanımızın en güzide önder ilim adamlarının seçilmiş ce-
vaplarından derlenmiştir. Her cevabın ardından hangi ilim adamının hangi ki-
tabından alındığı dipnotlarda gösterilmiştir.

2.Eserdeki soru ve cevaplar gündelik hayatta her gün karşılaşılabilecek tarz-
da gerçek şahıslar tarafından sorulmuş sorulardır.

3.Birbirinin benzeri sorulara farklı ilim adamları tarafından verilen cevaplar
kitabı zenginleştirmiştir. Kitapta tekrar gibi gözüken pek çok soru ve cevapta
birbirini tamamlayan birçok faydalar vardır.
4.Bu kitapta dokuz yüzden fazla soru ve cevap ile oruç ve Ramazan ayı ile
ilgili akla gelebilecek her konu işlenmiştir. Dolayısıyla sahasındaki en büyük
eserdir.

Yüce Allah’tan bu değerli eser ile bizi ve tüm Müslümanları faydalandırma-
sını, onun faydasını çoğaltmasını, halkın arasında yayılmasını, kıyamet gününde

bunu salih amellerimiz arasına katmasını niyaz ediyoruz.

guraba

HAZIRLAYANIN ÖNSÖZÜ

Hamd, Allah içindir; O'na hamd eder, O'ndan yardım ister ve O'ndan af di-
leriz. Nefslerimizin şerrinden ve amellerimizin kötülüklerinden Allah'a sığınırız.

Allah kimi hidayete eriştirirse onu kimse saptıramaz, kimi saptırırsa onu da

kimse hidayete eriştiremez. Allah'tan başka ilah olmadığına, O'nun tek olduğu-
na ve ortağının olmadığına şahitlik ederim ve Muhammed'in de O'nun kulu ve

elçisi olduğuna şahitlik ederim.

"Ey iman edenler! Allah'tan O'na yaraşır şekilde korkun ve ancak müs-
lümanlar olarak can verin." (Ali İmran: 3/102)

"Ey insanlar! Sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan da eşini yaratan ve ikisin-
den birçok erkekler ve kadınlar üretip yayan Rabbinizden sakının. Adını kullana-
rak birbirinizden dilekte bulunduğunuz Allah'tan ve akrabalık bağlarını kopar-
maktan sakının. Şüphesiz Allah, üzerinizde gözetleyicidir." (Nisa: 4/1)

"Ey iman edenler! Allah'tan korunup sakının ve doğru söz söyleyin. Ki Allah
işlerinizi düzeltsin ve günahlarınızı bağışlasın. Kim Allah ve Rasulüne itaat ederse
büyük bir başarıya ermiş olur." (Ahzab: 33/70, 71)
Gelelim konumuza;

Allah Teala buyuruyor ki: "Ey iman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kı-
lındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki korunursunuz." (Bakara: 2/183)

Ebû Hureyre'den Radıyallahu anh Rasulullah'ın Sallallahu aleyhi vesellem şöyle

buyurduğu rivayet edilmiştir: "Ademoğlunun her yaptığı kendisine aittir. İyilik-
ler on katından yediyüz katına kadar sevapla mükafatlandırılır. Allah Teala bu-
yurdu ki: Oruç müstesna; O bana aittir ve onu ben mükafatlandırırım."1

Ebû Ubeyd dedi ki: "Bütün ameller O'nun için yapılmasına ve O'nun tara-
fından mükafatlandırılmasına rağmen Allah Teala sadece orucun kendisine ait

olduğunu ve onu kendisinin mükafatlandıracağını söylemiştir. Çünkü oruç in-

1
Buhari, 1894; Müslim, 1151

KUR'AN VE SÜNNETTEN DELİLLERİ İLE SORULU CEVAPLI ORUÇ İLMİHALİ | 10
sanoğlunun dil ve fiil ile açıktan işlediği bir amel değildir ki hafaza melekleri

onu yaza bilsin. O ancak kalpte bir niyet ve yemekten ve içmekten kendini tut-
maktır. Allah Teala buyuruyor ki: Ona vereceğim sevabı dilediğim kadar artırı-
rım. Benim katımda onun yazılı olduğu bir kitap yoktur."2

Onun farz oluşu, şeref ve fazileti için yeterlidir.

Oruçlu mümin mevlasının rızasının şehvetlerini terk etmekte olduğunu bi-
lince mevlasının rızasını kendi hevasına tercih eder. Allah'ın kendisinden ha-
berdar olduğuna inandığı için Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak uğruna şehevî

arzuları terk etmesi ona (manevi) bir haz verir. Rabbinin rızasını kendi hevasına

tercih ettiği için Allah'ın sevabı ve vereceği karşılık yalnızken şehvetlere dalma-
sındaki alacağı zevkten daha büyüktür. Hatta bir mümin yalnızken şehvetlere

dalmaktan dayak acısından nefret ettiğinden daha çok nefret eder. Bu sebeple
müminlerin çoğu, bu ayda oruç tutmamayı Allah'ın sevmediğini bildikleri için
bir özrü olmadığı halde bu ayda orucu bozmaları için kendilerine dayak atılsa
bile bunu yapmazlar.
Bir müminin pekala uyabileceği şehevî bir arzusundan Allah hoşlanmadığı
zaman nefret eder hale gelmesi, nefsani arzularına aykırı bile olsa mevlasının
razı olduğu şeylerden haz alması, nefsanî arzularına uygun bile olsa mevlasının
hoşlanmadığı şeylerden elem duyması imanın alametlerindendir.3

Derim ki bir müminin ibadetini mevlası için güzelce rükünleri, şartları, va-
cipleri ve sünnetleri tam olarak eda etmek istemesi; onu ifsat edecek, geçersiz

kılacak ve sevabını eksiltecek şeylerden tamamıyla uzak durması imanın alamet-
lerindendir.

Büyük bir esefle görüyoruz ki orucun hükümleri hakkın cehalet insanlar
arasında o kadar yaygındır ki bazıları bilmeden oruçlarını geçersiz kılacak fiilleri
bile işliyorlar.
Bazıları da orucun sadece yemekten içmekten ve cinsi münasebetten uzak
durmak olduğunu zannediyorlar.
Diğer bir gurup, Allah Teala'nın oruçlulara bahşettiği kimi kolaylıkları ve
bu kolaylıklarla onlardan güçlüğü kaldırdığını bilmiyorlar da, nefislerine eziyet
ediyorlar ve Allah'ın salih kulları için verdiği ruhsatları kullanmıyorlar.

 İslâm’ın temelleri mesâbesindeki beş esastan biri olan oruç hakkındaki bu muazzam eser, Kitap ve Sünnetten deliller ile âlimlerin kendilerine sorulan sorulara verdikleri cevaplardan oluşmaktadır. Oruç ile ilgili akla gelebilecek hemen her meseleyi kapsamlıca ele alan bu eser, oruç hakkında başka hiçbir esere ihtiyaç bırakmayacak genişliktedir.