❞ كتاب ام ایمن بانویی از عصر پیامبر صلی الله علیه و سلم ❝ ⏤ محمد حسن بریغش

سخن مترجم................................ ................................ ................................ .............. 3
پيشگفتار نويسنده ................................ ................................ ................................ ..5
گشت و گذاري با واقعيت................................ ................................ ......................... 8
دايه نوزاد ................................ ................................ ................................ ................13
ام ايمن و اسلام ................................ ................................ ................................ .......16
خانواده ام ايمن................................ ................................ ................................ .......20
هجرت به مدينه ................................ ................................ ................................ ......34
در ميدان جهاد................................ ................................ ................................ ..........42
ويژگيهاي برجسته بركه ................................ ................................ .....................52
ام ايمنلپس از درگشت پيامبرص................................ ...............................60
منابع ................................ ................................ ................................ ........................67

الحمد الله وكفی وسلام علی عباده الذين اصطفی.
اما بعد:
زن موجودي است كه خدا او را در صحنههايي از حوادث گيتي، صبورترين، با
وقارترين و شجاعترين انسانها قرار داده و مقام زن را چنان بالا برده كه نبي مكرم اسلام
( در مورد شأن زن فرمودهاند: «الجنة تحت أقدام الأمهات»
.

آري، زن در عصري از عصرها و در صحنة از صحنهها، داراي بالاترين مقام بود؛ زناني
چون مريم، آسيه، سميه، خديجه، عايشه، فاطمه، ام ايمن، ام سلمه و... شير زناني بودند
كه اسلام و شعاير اسلام را با تمام وجود پذيرفتند و در راه حفظ آن از تمام خواستهها و
نيازهاي مادي خود دست كشيدند.
چنين زناني شايسته اند تا الگو و راهنماي دختران و زنان جامعه امروز باشند. آري،

1 -اين حديث با اين لفظ از رسول االله ثابت نشده است، بلكه آنچه در اينمورد از رسول االله ثابت و
صحيح است اين روايت است:
معاويه بن جاهمه نزد پيامبر خدا آمد و گفت: يا رسول االله! ميخواهم به جهاد بروم، و براى
مشورت نزد شما آمدم؟ رسول خدا فرمودند: آيا مادر داري (يعني مادرت زنده است)؟ گفت: بله.
َ فرمودند: « ا

ْزَ ». «درخدمت مادرت باش كه بهشت زير پاهاي اوست». ْزَم
[سنن نسائي حديث (3104 (با لفظ مذكور، مسند أحمد 3/429 ،المعجم الكبير، طبراني
(2 /2202 ،(شعب الإيمان بيهقي. حاكم آن را صحيح گفته و ذهبي با وي موافقت نموده، و منذري
او را تاييد كردهاست. و آلباني ميگويد: اين حديث صحيح و حسن است. نگا: سلسلة الأحاديث
الضعيفة والموضوعة، ناصرالدين آلباني، ج2 ،ص59 .و پاورقي حقوق النساء في الإسلام نوشتهي شيخ
محمد رشيد رضا، ص195) .[مصحح)

4 ام ايمنلبانوي از عصر پيامبرص
چنين زناني بايد الگوي دختران امت نبي مكرم اسلام باشند، نه زناني رقاصه و تن
فروش، كه در بازار شهوت راني مردان تن خود را به نمايش ميگذارند و در منجلاب
فساد و تباهي، خود و جامعه را به انحطاط و هلاكت ميكشانند.
دختران جوان و نوجوان امروزي كه در معرض هجوم فرهنگي كفار و دشمنان اسلام
قرار دارند، بايد با چشماني باز و ذهني آگاه زندگينامه زنان صدر اسلام را مطالعه و
بررسي كنند و تمام فراز و نشيبهاي زندگي آنان را براي خود الگو قرار دهند تا بتوانند
از چنگال خون آشام شياطين زمين نجات يابند.
اما كتابيكه اينك در دست داريد زندگينامة زن نامي اسلام، ام ايمن است؛ زني كه
ّ پيامبر اكرمص در مورد شأن و منزلتش فرمودند: «
ِ

زني كه بايد تمام دختران جوان امت نبي اكرمص، زندگي او را مطالعه و بررسي كنند
و آن را با زندگي خود تطبيق دهند تا راه نجات و كاميابي را از راه هلاكت و ناكامي باز
شناسند.
در پايان از خداوند متعال مسئلت دارم كه ترجمة اين كتاب را ره توشة براي سراي
باقي قرار دهد و مولف، مترجم، ناشر و تمام كسانيكه در نشر و ترجمه آن تلاش
كردهاند مورد لطف و رحمت خويش قرار دهد.

زمانيكه سيرت پيامبر اكرمص و زندگينامة صحابه را ميخواندم احساس كردم در
آنها گنجهايي نهفته است كه نياز مبرم به استخراج و شناخت مجدد دارند؛ زيرا سيرت
پيامبرص و زندگينامه صحابه ،قصهها و حكايات معمولي نيستند بلكه صورت تطبيقي
و واقعي هستند كه در ساية عقيده، انسان را از پايينترين درجات سوي بالاترين مدارج
معنوي صعود ميدهند.
اسلام امت واحد و تمدن كامل را براي جامعة بشري طرح ريزي كرد. اين روش و
تمدن نياز داشت تا بين فرد و خانواده و كل اجتماع هماهنگي و تطابق وجود داشته باشد.
بنابر اين با تطبيق عملي، آن را به مرحلة اجرا در آورد.
مسلماً بازنگري سيرت پيامبر اكرمص و زندگينامه صحابه ما را به حياتي مهم و
اساسي و روشي واقعي ميرساند و انسان را در ساية عقيده به حركت در ميآورد. هنگام
مطالعة كتابهاي سيرت و زندگينامه بايد دقت نظر زيادي داشته باشيم، تا فاصلة سالها
و قرنها را طي كنيم و خود را در آن سالها احساس كنيم و صورت انساني را ببينيم كه
تمام قلب و انديشه و اعضا و جوارحش را تسليم خداوند كرده است و به رنگ اسلام در
آورده است، تا سرانجام به مدد آن خود را از واقعيت آميخته با ضعف، شكست، دوري از
خداوند، مسئوليت گريزي و تمايل به نعمتهاي زايل شوندة دنيا و تعلق به مــــادة
فاني، به حياتي آميخته با انسانيت و بزرگواري منتقل كنيم؛ همان حياتيكه خداوند متعال
براي انسان بر روي زمين خواسته است. وضعيتيكه اين امت شكست خورده، در آن به
سر ميبرد؛ ما را به گريستن و اندوهناكي فرا ميخواند و فتنهها و آشوبهايي كه ما را در
حصار خود در آورده، سرشار از تند بادها، رسواييها و فريبهاست. به همين سبب ما

6 ام ايمنلبانوي از عصر پيامبرص
نياز به بيداري واقعي داريم؛ بيداريي كه اين وضعيت را از بين ببرد و ما را براي به دست
آوردن آن عزت واقعيكه خداوند بدان بسيار تأكيد كرده آماده كند:

«هر كسي عزت (و قدرت) ميخواهد (بايد بداند كه) هر چه عزت و قدرت است از آن
خداست».
آري، راه عزت اين است كه به سوي پروردگار باز گرديم؛ درست به سان بازگشت
مؤمن باورمند يقين و بازگشت فرد مطمئن به وعده پروردگار، بازگشت انسان مقتدر و
درستكار كه همچون پيامبرص و اصحاب بر ميخيزد تا رسالت را به دوش گيرد.
احساس ميكردم كه بازنگري و مطالعة صورت واقعي صحابه، فرد مسلمان را به سوي
يقين ميكشاند؛ زيرا زندگي واقعي نياكان ما را ميبيند كه چگونه با اسلام از حيات زبوني
و خواري به حيات عزت و پيروزي منتقل شدند.
اما زن امروز، مثل ديروز داراي اهميت است؛ زيرا اساس و پايه صلاح يا فساد
اجتماع، زن است. در طي سدههاي متمادي مسئوليت سنگين پرورش نسلها و رشد
جامعه برعهده زن بوده و بدين سبب مورد توجه همگان بوده است. زمانيكه ما اين
موضوع را فراموش كرديم، دشمنان به زنان روي آوردند و انديشه و روش زندگي و
سليقههاي آنان را متفاوت با روش فطرت پاك، شكل دادند و زندگي فريبنده و فتنه
انگيزي را براي آنان فراهم ساختند و بتها و تنديسها و راههايي برايشان گذاشتند تا
آنانرا از اطاعت خدا باز دارند و در درون آنان وسوسههاي شيطاني و شك و ترديد و
اوامر باطل را دميدند؛ تا سرانجام زنان تبديل به راه ورود دشمنان به جوامع اسلامي و
بستر فاسد سازي آنها شدند.

 زندگینامه ام ایمن – از زنان صحابی پیامبر اکرم صلي الله علیه وسلم و بیان الگوهایِ اخلاقی و ایمانی وی است. نویسنده در آغاز، با اشاره به ویژگی‌های برجستة ام ایمن و سخنان نبی بزرگوار اسلام در کرامت و شأن آن بانوی بزرگوار، انگیزه خود را از تألیف این اثر، ارائه الگویی تمار عیار و راهنمایی مناسب برای دختران و زنان جامعه امروز می‌داند، تا بتوانند با مطالعة زندگی زنان صدر اسلام، فراز و نشیب حیات طیبة آنان را اسوه خود قرار دهند و بدین شکل، از چنگال شیاطین زمینی نجات یابن وی پس از بیان چگونگی گرویدنِ امّ ایمن به اسلام، خانواده و فرزندان او را معرفی کرده و خواننده را با ماجرایِ هجرت او به مدینه آشنا می‌ساز در ادامه، نقش ام ایمن را در میدان‌های جنگ علیه کفار و مشرکین بیان کرده و ویژگی‌های اخلاقی برجستة او را برمی‌شمار در بخش پایانیِ کتاب، زندگی و فعالیت‌های او را پس از درگذشت رسول خدا شرح می‌ده