❞ كتاب حقوق و تکالیف زن در اسلام ❝ ⏤ د.عبد الكريم زيدان

عنوان صفحه
سخن از ي مترجم ................................................................................................ 21 ......
مقدمه .........................................................................................................................26
3166 يپ - شگفتار و روش بحث.........................................................................26
بخش اول: تعريف حقو و ق تكاليف يب و ان اصول يكل آنها ...............................27
گفتار ي : كم تعريف حقوق و تكالي ف................................................................ 28 .....
3168 - معنا ي از حق نظر لغو ي ........................................................................28
ب) در حق اصطلاح علما ي اصول فقه.............................................................29
3170 - واجب از نظر لغو و ي اصطلاح ي..........................................................31
گفتار دوم: اصول يكل حقو و ق تكالي ف .............................................................32
3171 يپ - شگفتار و روش بحث.........................................................................32
جستار ي : كم سرچشمه حقوق و تكاليف .........................................................33
3172 - خداوند، بخشنده و دهنده حقوق و سبب وجوب تكاليف است ..........33
3174 - راه شناخت حقوق و تكالي ف................................................................35
3175 - حكمت اعطا ي حقوق و وجوب تكالي ف.............................................. 35
3179 - مصالح بندگان كه ـ يشر عت برا ي جلب آنها آمده و احكامش هيپا بر را
بنا آن نهاده .........................................................................................................37
3180 - پشت باني ي شرع از حقوق و تكاليف ........................................................38
3181 - حقوق و تكاليف [ از جانب] خداوند است ...........................................38
جستاردوم: اصل دوم ور بهره از ي حقوق و تكاليف هيپا بر قانون و يشر 39 ..... عت
3182 - بدعتگذار نيد در ي ممنوع است ........................................................39

فهرست مطالب 5
جستار سوم: اصل سوم: هدف استفاده از حقوق و انجام تكاليف ....................42
3186 - هماهنگ با ي قصد مكلف و قصد شارع است ........................................42
جستار چهارم: اصل چهارم رو انهيم: در ي استفاده از حقوق و انجام تكاليف 44 .....
3188 يم - انهرو در ي تمام كارها ي شرع، پسند دهي است ................................ 44 ....
3189 - ها جلوه يم از يي انهرو ي..........................................................................44
3191 - حكميت يم انهرو ي.................................................................................46
3192 يم - انهرو در ي حقوق و تكاليف ..............................................................47
جستار پنجم: اصل پنجم: مقدم كردن حقوق و تكال يفي كه تقدم آنها سزاوارتر
است .............................................................................................................50
3194 - هدف از تقد و مي چگونگ آن ي ..............................................................50
3195 - قواعد تقد مي ..........................................................................................50
3196 - قاعده ي : كم حق جماعت مق بر دم حق فرد است ................................ 50 ..
3197 - دفع ضرر عموم ي مقدم بر دفع ضرر خاص است ................................ 51 .
3198 - قاعده دوم: واجب بر ينيع واجب كفا يي مقدم است ............................52
3199 - قاعده سوم: واجب بر مندوب و أوجب بر واجب مقدم است .............. 53
جستار ششم: اصل ششم: حقوق و تكاليف به دينبا يا گونه باشد كه منجر انيز به
گردد ............................................................................................................55
3200 - لاضرر و لاضرار ....................................................................................55
3201 در - استفاده از حقوق يد به دينبا گران يبيآس برسد ................................ 55 .
3202 - يها نمونه منع استفاده از ليدل به حق ضرر انيز و رساندن يد به گران 56 .
3206 - انجام يتكل ف مشروط به ضرر نرساندن يد به گران است .......................58
جستار هفتم: اصل هفتم: مساوات و زن در مرد حقوق و تكاليف .....................59
3207 - يتعر ف مساوات در لغو ي ................................................................ 59 .....

6 حقوق و تكاليف زن در اسلام
3208 - مساوات در اصطلاح شرع ي................................................................ 59 ..
3209 - مساوات با زن مرد در حقوق و تكالي ف................................................60
3210 - ليدلا علت انيب اصل مساوات و زن مرد در احكام شرع ي ..................60
3211 ي - : كم علت و سبب يتكل ف ................................................................ 60 ....
3212 - شروط يتكل ف زن .................................................................................61
3215 - دوم: فراگ و ري عام بودن يشر عت ...........................................................65
3216 - محمد برا ي يهدا ت و زن مرد مبعوث شده است ..............................65
3218 يها غهيص - خطاب يشر عت يم و زان شمول آنها بر زنان و مردان............ 66
3219 ي - : كم الفاظ جمع كه ي اختصاص به مردان دارد زنان نم بر در را و رديگ ي
برعكس .............................................................................................................. 67
3220 - دوم: الفاظ جمع باتوجه به اصل وضع آنها شامل زنان و مردان يم شود
67...........................................................................................................................
3221 - سوم: الفاظي كه شامل مردان و زنان يم شود، ي چيه به ك ليدل با جز
اختصاص نم ي ي ابد .............................................................................................68
3222 - الفاظ جمع كه يا غهيص اي علامت مذكر اي مؤنث دارد..........................68
3224 ي غهيص - مفرد مذكر يم و زان شمول برا آن ي زنان................................ 71 ..
جستار هشتم: تنوع حقوق و تكاليف و تفاوت آنها..........................................73
3226 - تفاوت حقوق و تكاليف انيم زنان و مردان ..........................................73
3232 - تفاوت و تنوع در حقوق و واجبات باتوجه به تفاوت يجا گاه مدن 76 .... ي
بخش دوم : حقوق زن مسلمان ي كه در دارالاسلام سكونت دارد ........................78
3234 يپ - شگفتار ...........................................................................................78
3230 - روش بحث .......................................................................................78
گفتار ي : كم حقوق عموم ي زن مسلمان ................................................................ 79 .

فهرست مطالب 7
3236 - حقوق عموم يچ ي ست؟ ........................................................................79
3237 - روش بحث ...........................................................................................79
جستار ي : كم آزاد ي فرد ي..............................................................................80
3238 - آزاد ي فرد يچ ي ست؟ ............................................................................ 80
3239 - آزاد ي فرد برا ي ي انسان ضرور ي است ................................................80
ي : كم بانيپشت از ي در فرد برابرتجاوز ...............................................................81
3241 - تجاوز ظلم است و ظلم حرام ...............................................................81
3243 - زندگ ي حق انسان است و قتل نفس از گناهان به رهيكب شمار ديآ يم 82 ....
3244 - زنده به گور كردن دختران از كارها ي دوران جاهليت اس ت.................83
3245 - كشتن انسان به ي ناحق مانند كشتن همه مردم است ..............................84
3246 - تشر عي قصاص برا ي پشت باني از ي حق زندگ ي مردم ...............................85
3247 - تجاوز بر اعضا و جوارح .......................................................................86
3248 - دفع تجاوز واجب است ........................................................................86
3249 - تجاوز به آزاد ي فرد ي ين زيجا ست........................................................87
3251 - شكنجه و آزار متهمان و زندان اني ..........................................................88
3252 - آنچه از نامه يابو وسف به فهيخل برداشت يم شود ................................ 89 .
3253 - تحق ري مسلمانان و تجاوز به كرامت آنها................................................89
3254 - عزت و احترام نسبت به و زن عدم تحق ري او، سزاوارتر است .............. 91
3255 - اهل در ذمه دارالاسلام از آزاد ي فرد ي برخوردارند ..............................91
دوم: آزاد ي مسافرت .....................................................................................92
3256 - آزاد ي مسافرت يچ ست؟ .......................................................................92
3257 - يشر عت اسلام و ي آزاد ي مسافرت ........................................................93
3258 - سفر ي حق انسان است..........................................................................93
3259 ي - : كم مسافرت مباح ............................................................................... 93

8 حقوق و تكاليف زن در اسلام
3260 - دوم: مسافرت مستحب ..........................................................................94
3263 - ها مسافرت بر كه يي انسان مسلمان واجب است ................................ 96 ...
3264 ايآ - از زن آزاد ي مسافرت دارد؟ .............................................................96
3266 - احاديث سفر زن....................................................................................97
3267 - جمعبند ي احاديث سفر زن................................................................ 98 ...
3269 - مسافرت به كشورها ي اسلام ي..............................................................99
3271 - حق حاكم در محدود نمودن آزاد ي سفر............................................... 99
جستاردوم: حرمت مسكن ...........................................................................102
3274 - هدف از حرمت مسكن ....................................................................... 102
3275 - وجوب كسب اجازه برا ي ورود به خانه ها، ديتأك بر ي حرمت آن هاست
102 .........................................................................................................................
3276 - در زن حرمت مانند مرد است ............................................................. 102
3277 - جاسوس ي كردن يها خانه مردم حرام است ......................................... 102
3280 - به امر معروف از ينه و منكر و تعد به ي ها خانه ................................ 104
3283 - ورود به خانه مردم يب اجازه هنگام ضرورت زيجا است ..................... 106
3284 - بازرس ي هنگام ضرورت ................................................................ ......106
جستار سوم: آزاد يرا ي ..............................................................................108
سخن ي ـ كم آزاد يرا ي ................................................................................... 108
3285 - هدف آزاد يرا ي ................................................................................. 108
3286 - آزاد ،يرا ي حق هر مسلمان ي است ..................................................... 108
3287 - اساس در حق آزاد يرا ي ................................................................ ....108
3288 - ضرورت آزاد برا يرا ي ي هر مسلمان ................................................ 109
3289 - آزاد و يرا ي مشورت ......................................................................... 109
3291 - زنان و آزاد يرا ي ............................................................................... 110

فهرست مطالب 9
3292 - يرو دادها كه يي آزاد يرأ ي را زن اثبات يم كند................................ ...111
3295 يزن - نظرش را درباره ازدواج به رسول خدا يم ديگو ....................... 114
3296 يزن - نظرش يم انيب را از تا كند حقوق خود آگاه ي ي ابد..................... 114
3297 رهيبر - ك نظرش را درباره همسرش در حضور يپ امبر اظهار يم دينما
114 .........................................................................................................................
3298 كه يزن - نظرش در را تأخ يب ري عت يپ با امبر اظهار داشت .................. 115
3202 - زن ينما نده........................................................................................... 118
3303 - زن پاسخگو ......................................................................................... 118
3305 - اسما، ذاتالنطاق با ني حجاج مجادله و سخن رد را او نمود ................ 120
3306 - آزار ياذ و ت انس به ان خاطر اظهار يرا ين زيجا ست............................ 121
3307 - حدود و مواز ني آزاد يرا ي ................................................................ 121
3310 - موارد قابل توجه برا ي هر مسلمان درباره آزاد يرا ي ......................... 126
جستار سوم: آزاد يعق ي ده............................................................................129
3312 - هدف از آزاد دهيعق ي .......................................................................... 129
3313 - اكر و اه اجبار يپذ در ي رش ين نيد ست................................................ 129
3314 - حدود و مواز ني آزاد دهيعق ي .............................................................. 130
3315 - برگشتن از اسلام و آزاد دهيعق ي ......................................................... 130
3316 - نظر فقها درباره اجبار نيد در .............................................................. 131
جستار چهارم: آزاد ي آموزش .....................................................................133
3317 يپ - شگفتار و روش بحث....................................................................... 133
ي : كم برتر ي و علم علما ...............................................................................133
3318 از ياتيآ - قرآن كه درباره برتر ي علم و علما آمده به شرح ريز است ... 133
3319 - احاد كه يثي درباره برتر ي علم و علما در سنت يپ امبر آمده است .... 136
دوم: آزاد ي فراگ ري ي دانش ......................................................................... 137

10 حقوق و تكاليف زن در اسلام
3320 - فراگ ري و ي برتر ي دانش يد از دگاه نصوص ........................................ 137
3321 - كتب علم ين از ي ازها نياديبن ي اهل دانش اند....................................... 139
3322 - تشو ي به قي ريادگ ي علم فرائض ( ارث )............................................... 140
3323 - نصوص ي درباره فراگ ري ي علوم ينيد ................................................... 140
3324 - حكم ي ريادگ ي امور ينيد ................................................................ .....141
3325 ي - ريادگ ي علوم مرتبط نيد با ................................................................ 143
3326 - آموختن دانش ستارهشناس به ي اندازه ي افتن راه ................................ ...144
3327 - مسافرت برا ي ي ريادگ ي علوم ينيد ...................................................... 144
3328 ي - ريادگ ي علوم ويدن ي........................................................................... 145
3332 - مسافرت برا ي ي ريادگ ي علوم ويدن ي ................................................... 147
3333 ي - ريادگ ي علوم ويدن يغ از ي رمسلمان .................................................... 147
3334 - ي در زن ريادگ ي ،ينيد يها دانش مانند مرد است ................................ 148
3335 - فهم از نيد حقوق واجب زن است .................................................... 148
3339 - ديبا زن نزد كس ي برود تا امور ينيد اش يب او به را اموزد ..................... 150
3340 ي - ريادگ ي علوم ويدن برا ي ي زن ............................................................ 150
3343 - مسافرت برا زن ي كسب علم.............................................................. 152
سوم: آزاد ي آموزش ...................................................................................153
3344 - يفض لت آموزش ................................................................................... 153
3345 - حكم آموزش ...................................................................................... 154
3349 يپ - امبر معلمان برا را ي ي آموزش مردم يم فرستاد ............................... 157
3351 - حاكمان يپ به ديبا امبر خدا اقتدا ندينما ............................................. 158
3352 - مرد، آموزگار خانواده .......................................................................... 158
3353 - واجب است كه مرد مسا به را ينيد لي خانوادهاش يب اموزد ................. 159
3354 يپ - امبر به زنان آموزش داد................................................................ .160

فهرست مطالب 11
3355 - يد به زن گران آموزش دده يم ............................................................. 161
3356 - آموزش زنان در دوره كنون ي............................................................... 162
3357 - موضوع آموزش زن............................................................................. 162
-1 آموزش علوم شرع به ي زن ........................................................................ 163
3358 - آموزش علوم ويدن به ي زن................................................................ ..163
3361 يفيك - ت آموزش زنان ............................................................................ 164
3362 نياول - مرحله آموزش ........................................................................... 165
3363 - نيدوم مرحله آموزش ......................................................................... 165
3364 - نيسوم مرحله آموزش ........................................................................ 166
3365 - ضوابط آموزش دختران ....................................................................... 166
ي : كم جدا نيب يي پسران و دختران................................................................ ....166
3366 - دوم: پوشي دن لباس شرع ي ................................................................ ..168
3367 - سوم: زنان مسئول آموزش دختران باشند ............................................ 168
3368 - چهارم: خروج از خانه با اجازه شوهر اي پدر................................ ......169
3369 - استفاده از و ويراد يزيتلو و ون روزنامه و مجلات ............................... 169
جستارپنجم: آزاد ي كار..............................................................................170
3370 - كار، يفض لت و يجا آن گاه ................................................................ ....170
3378 - آموزش عيصنا مستحب است ............................................................. 175
3379 - كار، حق انسان مسلمان است و شرع بر انجام آن تشو يم قي ..... دينما 176
3380 يم - زان مشروعيت كار ........................................................................... 176
3381 - حق كار كردن مستلزم حق آزاد ي است .............................................. 177
3382 - منع انسان از اي و كار اجبار آن به ........................................................ 177
3383 - حكمت مشروعيت و كار آن طيشرا ................................................... 178
3384 - و زن آزاد ي كار................................................................................... 178

12 حقوق و تكاليف زن در اسلام
3385 - كار مباح دينبا مزاحم تكاليف زن شود ............................................... 178
3386 - منع از زن يب در كار رون خانه، اصل است ........................................... 179
3387 - اعتراض ي كم ....................................................................................... 179
3388 - اعتراض دوم........................................................................................ 180
3389 - اعتراض سوم....................................................................................... 180
3390 - زن هنگام ضرورت يم تواند يب رون از خانه كار كند............................ 181
3391 از ياتيآ - قرآن كه درباره كار يب زن رون از خانه هنگام ضرورت، آورده
شده است ......................................................................................................... 181
3392 - سنت يپ امبر بر يب كار رون از خانه هنگام ضرورت يم امر دينما ....... 184
3395 - يها حالت ضرورت يب كار رون از خانه............................................... 186
3396 - اريمع با ها ضرورت خود، ريگ اندازه يم ي شوند ................................ ...186
3397 - يم زن تواند به عنوان جهاد در راه يب خدا رون از خانه كار كند ........... 186
3398 - يم زن تواند زخم يب را ها ي رون يم از دان جنگ درمان كند................... 187
3399 ايآ - اشتغال به زن كارها آن در كه يي تخصص دارد، يب رون از خانه زيجا
است؟ ............................................................................................................... 188
3400 برا ايآ - ي پزشك زن زيجا است يب كه رون از خانه مطب باز كند؟ ........ 189
3401 - كار در زن خانه................................................................................... 189
3402 - اصل زيجا بودن كار در زن خانه است ................................................ 190
3403 - آنچه ير بر سندگ يق ي اس يم شود......................................................... 190
3404 - الف) طيشرا كار يب در زن رون خانه.................................................... 191
جستار ششم: حق زن مسلمان در داشتن نيتأم اجتماع ي.................................192
3404 - ب) هدف از نيتأم اجتماع يب[ ي ]مه .................................................... 192
3404 ج - ) نيتأم اجتماع در ي اسلام ............................................................... 192
3405 - ليدلا وجود نيتام اجتماع يب[ ي در] مه اسلام ................................ ......193

فهرست مطالب 13
193.... ................................................................................................( دوم - 3406
194..... ................................................................................................سوم - 3407
195.. ................................................................................................ چهارم - 3408
196.... ................................................................................................ پنجم - 3409
3410 ينت - جه................................................................................................ ...197
3411 - قانون « الغرم بالغنم بر » ثبوت نيتام اجتماع ي يم ديتاك دينما ............... 197
3412 - يته زن دست و نيتام اجتماع ي............................................................ 198
3413 - ثروتمندان و صاحبان درآمد، نيتام اجتماع ي ندارند ........................... 198
3414 - دولت برا ديبا ي كسان كه ي توانا يي كار دارند، يياز اشتغال كند........... 199
3415 - پرداخت نفقه يپ ش از كفالت و ضمانت دولت، به عهده ينزد كان و
يخو شان است ................................................................................................ ..199
3416 - زكات، ضمانت ي اجتماع برا ي يته ي دست ان است ................................ ...200
3417 يب - تالمال، آخر ني منبع نيتأم اجتماع ي................................................ 200
3418 - ين زن ازمند در نيتأم اجتماع ي اولويت دارد ........................................ 200
3419 - سرعت عمل اري در ي رساندن به كساني كه مشمول يب مه اجتماع ي
هستند ............................................................................................................... 201
3420 - اگر دولت نتواند يب مه اجتماع را ي نيتأم كند يتكل ف يچ ست؟ ............ 202
3421 - ميتنظ نيتأم اجتماع در ي دوره كنوني.................................................. 203
3425 نيتام - اجتماع برا ي يغ ي رمسلمان ......................................................... 205
گفتار دوم: حقوق اختصاص ي زن................................................................ .....206
3426 - هدف از حقوق اختصاص ي زن............................................................ 206
3427 - اصل داشتن حقوق اختصاص ي ............................................................ 206
3428 - ياهل ت وجوب ..................................................................................... 206
3429 - ياهل ت ادا ............................................................................................. 207

14 حقوق و تكاليف زن در اسلام
3430 - زن مانند مرد دارا ي ياهل ت است ......................................................... 207
3431 - از زن حقوق اختصاص ي خانوادگ ي برخوردار است ............................ 208
3432 - از زن حقوق اختصاص مال ي ي برخوردار است ................................ .....208
3435 - يم زن تواند اموال و دارا يي خود را ببخشد ......................................... 209
3436 ي - كم) نظر جمهور درباره بخشش از زن مال خود............................... 210
3438 - دوم) نظر مخالفان جمهور ................................................................ ...211
3439 - ليدلا جمهور ...................................................................................... 211
212...... ................................................................................................( ب - 3440
213 ......................................................................................................... - ج 3441
3442 - ليدلا مخالفان جمهور ......................................................................... 213
214...... ................................................................................................دوم - 3443
3445 م - ناقشه [ ليدلا جمهور و مخالفان ]....................................................... 214
3446 - ترج نيب حي دو قول.............................................................................. 215
3447 يد - دگاه برتر .......................................................................................... 216
گفتار سوم: حقوق س ياس ي زن.......................................................................... 217
3448 - يتعر ف حقوق اسيس ي......................................................................... 217
3449 - داشتن حقوق اسيس ي .......................................................................... 217
3450 - روش بحث ......................................................................................... 217
جستار ي : كم يريمد حق ت مشاغل عموم ي.....................................................219
3451 - يم زن تواند، يريمد ت مشاغل عمو به را يم عهده رديبگ ..................... 219
3452 يو - ژگ ي يريمد ت مشاغل عموم ي.......................................................... 219
3453 - هدف از اعطا نيا ي حق................................................................ ......220
3454 - طيشرا تحقق يريمد ت مشاغل برا ي زن .............................................. 221
شرط اول ......................................................................................................... 221

فهرست مطالب 15
3456 - اعتراض آن رد و ................................................................................. 222
3458 - اعتراض يد ي آن رد و گر ....................................................................... 223
3459 - شرط دوم............................................................................................ 223
3460 ي - ك پرسش و پاسخ ............................................................................. 224
3461 رد - برخ ي ها شبهه ................................................................................. 224
3463 - شبهه دوم............................................................................................. 225
3464 - شبهه سوم............................................................................................ 226
3467 - دانشمندان غرب ي به را زن بازگشت به خانه يم فرا خوانند .................. 228
3468 ازين - جامعه به زنان ............................................................................... 229
3469 - خدمات دولت برا ي كمك به زن شاغل .............................................. 230
جستاردوم: حق نامزد و ي انتخاب ................................................................232
3471 يپ - شگفتار و روش بحث....................................................................... 232
ي : كم انتخاب يرئ س دولت و نامزد برا ي ي احراز پست ير است دولت ............232
3472 برا - يپذ ي رش پست يرئ س دولت، مرد بودن شرط است ..................... 232
3473 - مسلمانان، يرئ س دولت ـ يم بر را ـ فهيخل يگز نند .............................. 233
3474 - اساس حق امت در انتخاب فهيخل ....................................................... 234
3475 - رابطه با فهيخل امت ............................................................................. 234
3476 - روش انتخاب فهيخل ............................................................................ 235
3477 - انتخاب به فهيخل لهيوس اهل و حل عقد ............................................. 236
ايآ در زن انتخاب مستق مي فهيخل شركت يم كند؟ ............................................ 237
3479 ي - كم ................................................................................................ .....237
238...... ................................................................................................دوم - 3480
239..... ................................................................................................سوم - 3481
240.. ................................................................................................ چهارم - 3482